Zarządzanie oprogramowaniem

SYSTEM PAKIETOWANIA RPM

Działania programu yum są rejestrowane w dzienniku zdarzeń /var/log/yum.log.

Przykłady użycia komendy yum:

• instalacja i usuwanie pakietu:

  # yum [-y] install htop [sysstat [strace]]
  # yum reinstall sysstat
  # yum [-y] remove htop [sysstat [strace]]
  

• pobieranie pakietu (także w postaci źródłowej):

  # yumdownloader [--source] sysstat
  

• z uwagi na cykl życia pakietów trzeba je odświeżać:

  # yum check-update
  # yum [-y] update [htop]
  # yum update [--exclude=kernel]
  # yum update [--disablerepo=epel]
  

  Czym się różni yum update od yum upgrade?

• wyświetlanie informacji o wszystkich, zainstalowanych lub wybranych pakietach:

  # yum list [openssh]
  # yum list [installed|available|updates]
  

• wyszukiwanie pakietów, które w nazwie lub opisie mają podany łańcuch lub łańcuchy znaków:

  # yum search [all] vim [editor]
  # yum search 'other IO' iostat
  # yum search spell checker
  # yum search 'spell checker'
  # yum search htop
  # yum search top
  # yum search [all] top
  

• wyświetlanie informacji o pakiecie:

  # yum info htop
  # rpm -qi htop
  

• wyszukiwanie pakietu, który zawiera określony plik:

  # yum provides /etc/httpd/conf/httpd.conf
  # yum whatprovides /usr/sbin/sshd
  # yum provides|whatprovides "/usr/bin/top"
  # yum provides|whatprovides top
  # yum provides|whatprovides "*/top"
  # yum provides /usr/lib/libblas.so.3
  

• wyświetlanie, instalacja i usuwanie całych grup pakietów:

  # yum grouplist
  # yum groupinstall 'GNOME Desktop'
  # yum groupremove 'GNOME Desktop'
  

• pakiety mogą być pobierane z różnych (zdefiniowanych) repozytoriów (por. z /etc/yum.conf i /etc/yum.repos.d/); wyświetlanie listy aktywnych i zdefiniowanych repozytoriów:

  # yum [-v] repolist [all|enabled|disabled]
  # yum --disablerepo=epel repolist enabled
  # yum --enablerepo=epel install phpmyadmin
  

• uruchomienie powłoki dla programu yum:

  # yum shell
  

• czyszczenie pamięci podręcznej programu yum:

  # yum clean all
  

• wyświetlanie historii zmian:

  # yum history
  

Oto lista przydatnych komend do manipulowania pojedynczymi pakietami, które zostały pobrane i są dostępne lokalnie.

• sprawdzenie autentyczności i integralności pakietu

  # rpm --checksig htop-2.0.2-1.el7.x86_64.rpm
    htop-2.0.2-1.el7.x86_64.rpm: rsa sha1 (md5) pgp md5 OK
  

• instalacja i usuwanie pakietu:

  # rpm -ivh htop-2.0.2-1.el7.x86_64.rpm
  # rpm -Uvh htop-2.0.2-1.el7.x86_64.rpm
  # rpm -e htop
  # rpm -e [--nodeps] grub2-tools
  

• sprawdzanie stanu pakietu, informacji o pakiecie oraz wyświetlanie listy plików wchodzących w skład pakietu, plików konfiguracyjnych:

  # rpm -q [-i] htop
  # rpm -ql htop
  # rpm -qip htop-2.2.0-3.el7.x86_64.rpm
  # rpm -qlp htop-2.2.0-3.el7.x86_64.rpm
  # rpm -qcf /bin/bash
  # rpm -qc  bash
  

• wyświetlanie listy pakietów i bibliotek, od których zależy poprawne działanie danego pakietu:

  # rpm -qR htop
  # rpm -q --requires htop
  # rpm -qRp htop-2.0.2-1.el7.x86_64.rpm
  

• wyświetlanie listy zainstalowanych pakietów:

  # rpm -qa [--last]
  

• znajdowanie pakietu, do którego należy dany plik:

  # rpm -qf /usr/bin/htpasswd
  # rpm -qf `which mail`
  

• znajdowanie dokumentacji związanej z danym pakietem:

  # rpm -qd passwd
  # rpm -qdf /usr/bin/passwd
  

• wyświetlanie pakietów w określonym formacie:

  # rpm -qa --queryformat '%{name}-%{version}-%{release}-%{size}\n'
  

• sprawdzanie integralności pakietów:

  # rpm -Va
  # rpm -V[v] procps-ng
  # touch /usr/bin/top; cp /etc/hosts /usr/bin/w; chown labul:labul /usr/bin/w
  # rpm -V procps-ng
  

• z uwagi na konieczność sprawdzania źródła pochodzenia i integralności pakietów są one podpisywane. Na stronie https://www.centos.org/keys/ można znaleźć odpowiednie klucze publiczne, np. CentOS 7 Signing Key:

  # wget https://www.centos.org/keys/RPM-GPG-KEY-CentOS-7
  # diff  /etc/pki/rpm-gpg/RPM-GPG-KEY-CentOS-7 RPM-GPG-KEY-CentOS-7
  # rpm --import RPM-GPG-KEY-CentOS-7
  # rpm -qa gpg-pubkey
  # rpm -qi gpg-pubkey-...``
  # yumdowloader sysstat; rpm -K sysstat-10.1.5-17.el7.x86_64.rpm
  

Warto porównać instalację i usuwanie pakietu przy użyciu komend rpm i yum:

# yumdownloader lapack
# rpm -i [-vh] lapack-3.4.2-5.el7.x86_64.rpm
# yum install lapack
# rpm -e [--test] procps-ng
# yum remove procps-ng

Jeśli występują problemy w użyciu komendy rpm z uwagi na dostęp do bazy danych, to należy wykonać następujące komendy:

# cd /var/lib/rpm
# rm __db*
# rpm --rebuilddb
# rpmdb_verify Packages

Program yumex jest graficzną nakładką do programu yum.

SYSTEM PAKIETOWANIA DEB

Przykłady zastosowania komendy aptitude do zarządzania pakietami:

# aptitude search '~i'
# aptitude search '~i' edit
# aptitude search emacs|vim
# aptitude search htop
# aptitude search '~nhtop'
# aptitude search '~nemacs24'
# aptitude search '~i ~nemacs24'
# aptitude search '~i ~nvim'
# aptitude search '~i ~deditor'
# aptitude search '~M'
# aptitude search '~i ~nemacs'
# aptitude search '~T'|wc -l
# aptitude search '~U|E'
# aptitude search '?provides(httpd)'
# aptitude [-y] install htop
# aptitude [-y] download htop
# aptitude show htop
# aptitude update
# aptitude full-upgrade
# aptitude [-y] install dpkg-dev
# aptitude [-y] remove|purge htop
# aptitude download htop
# apt-get  source htop

Zob. także Aptitude reference guide.

Najważniejsze zastosowania komendy dpkg do zarządzania poszczególnymi pakietami:

# dpkg -l [htop]
# dpkg -i htop_1.0.3-1_amd64.deb
# dpkg -r|P htop
# dpkg -c htop_1.0.3-1_amd64.deb
# dpkg -s htop
# dpkg -S /usr/bin/htop
# dpkg -S /bin/ls
# dpkg -L htop
# dpkg -R --install debpackages
# dpkg --unpack htop_1.0.3-1_amd64.deb
# dpkg --configure htop
# dpkg --help

Pracując w trybie graficznym można użyć programu synaptic do zarządzania pakietami. Wygodnie jest skorzystać także z programu tasksel, który pozwala na zarządzanie grupami pakietów.